ASR Nedir? Ne İşe Yarar?

18.04.2023
Paylaş:

Modern arabalar, sürücülerin hayatını çok daha kolay ve güvenli hale getiren yardımcı sistemlerle doludur. Bu sistemler genellikle kısaltmalarla adlandırılır. Bu kısaltmalardan biri de Kayma Önleyici Düzenleme anlamına gelen ASR'dir. Anti-Slip Regulation kelimelerinin kısaltması olarak kullanılan ASR, Çekiş Kontrol Sistemi, TCS (Traction Control System), olarak da bilinir ve özellikle ıslak/kaygan yollarda büyük önem taşır. ASR (Formula 1'de daha çok “çekiş kontrolü” olarak bilinir) tıpkı ABS fren sistemi gibi çalışır, ancak tam tersidir. Bu nedenle araçta bulunan ABS bileşenlerini kullanır. Tahrik edilen bir tekerlek hızlanırken kayabilir. Ardından iki tekerlek eşit olmayan bir hızda döner ve kayma önleyici kontrol sistemi müdahale eder. Peki ASR tam olarak nedir, ne yapar?


ASR Nedir?

ASR araba markasına bağlı olarak farklı isimlendirilse de görevi aynıdır.  ASR, çok fazla hızlanmanız durumunda tekerleklerin patinaj yapmasını önler ve aracın kontrol altında kalmasını sağlar. Böylece, kaygan yüzeylerde araç sabit haldeyken, hareket ederken ve tekerleklerin kayma riski olan bölgelerde viraj alırken aracın kontrol altında tutulmasına yardımcı olur. Kısaca çekiş kontrol sistemi, yetersiz tutuş nedeniyle tekerleklerin çekiş kaybını önlemek için tasarlanan bir anti patinaj sistemidir.




ASR Ne İşe Yarar?

Kaygan bir yolda veya karda sürüş esnasında lastikler patinaj yapar, çünkü araç yeterli çekiş gücüne sahip değildir, dolayısıyla siz de aracınız üzerinde tam kontrole sahip olamazsınız. Otomobil üreticileri bu soruna ASR sistemi ile çözüm bulmuştur. ASR, gaza ne kadar basarsanız basın lastiklerinizin patinaj yapmaması için geliştirilen bir sistem olduğundan ASR sayesinde kaygan bir yol yüzeyinde yol tutuşu çok daha kolaydır.

ASR, yol yüzeyi lastikler için yeterli tutuş sağlamadığında motora hemen bir sinyal gönderen birkaç sensörle çalışır. Bu sinyal daha sonra motoru yavaşlatır, böylece lastikler koşullar için ideal yol tutuş seviyesine ulaşabilir. Bu müdahale ise birkaç farklı şekilde yapılır. Örneğin ASR frenleri çalıştırabilir, ancak aynı zamanda bir veya daha fazla silindirin kısa süreliğine devre dışı kalmasına neden olarak tekerleklere daha az güç gönderilmesiyle sonuçlanabilir. Yol tutuşu tekrar yeterli hale gelir gelmez, ASR kendini kapatır. Böylece sürücünün hiçbir şey yapmasına gerek kalmaz.


ASR Neden Önemlidir?

ASR özellikle kaygan yollarda sürüş için uygundur. Sadece kışın olması gerekmez, sağanak yağış da yol yüzeyinin kayganlaşmasına neden olabilir ve ardından ASR doğru miktarda yol tutuşu bulmanıza yardımcı olur. Sistem, ortalamanın üzerinde güce sahip araçlarda da faydalı olabilir. Güçlü motora sahip bir araçta gaz pedalına gereğinden fazla yüklenildiğinde lastikler kendi etrafında dönebilir; çünkü güç, lastiklerin kaldırabileceğinden daha fazladır.  Bu tür durumlarda bile sistem, sürücünün her zaman kontrolü elinde tutmasını sağlamak için müdahale eder. Böylece aracınız üzerinde tam kontrole sahip olabilir ve olası kazaların önüne geçebilirsiniz. Bu nedenle ASR kazaları önlemek için oldukça önemlidir.


ASR Arızası Nasıl Anlaşılır?

ABS ve ESP gibi elektronik sürücü destek sistemleri, hızları karşılaştırmak için dört tekerleğin tamamındaki sensörleri kullanır. Bu dört sensörden biri doğru sinyali vermediğinde arıza uyarısı alabilirsiniz. Çünkü bir sensör veya kablolar hasarlı olabilir. Tabii ki, bu sistemler sürüş hızı ve direksiyon açısı gibi diğer bilgileri de kullanır. Bu nedenle herhangi bir ASR arızası durumunda aracın sistemle bağlantılı ancak farklı bir kısmında bir arıza olabileceği anlamına da gelir. Ancak ASR arızasının temel nedenleri şunlardır:

Ateşleme bobininde arıza,

Yüksek gerilim kablolarında hasar,

Gaz vanası muhafazası kusurları,

Kirli ABS sensörleri veya bozuk kablolar,

Düşük fren hidroliği seviyesi,

Bir röledeki temassızlık.


ASR Tamiri Nasıl Yapılır?

ASR arızası, araç içinde kapsamlı bir keşif yapılmasını gerektirebilir. Ancak bazı durumlarda arıza, kablo arızası gibi çok daha basit nedenlerden meydana gelebilir. Bu nedenle arızanın kesin sebebini bulmak için çeşitli ölçümler yapılması gerekir ve sadece araba servisi bu konuda doğru bilgiye ve ekipmanlara sahiptir. Fakat tüm sistemin tek tek taranması gerekmez. Çünkü ASR sistemi, sensörlerle donatılmış elektronik bir cihazdır; bu nedenle, çalışmasını kontrol etmek için test edilmesi gerekmektedir. Servis çalışanı, teşhis kitini kullanarak aracınızın bilgisayarında saklanan arıza kodlarını alabilir ve bu kodlardan yola çıkarak hasar tespiti yapabilir. Sorunun kaynağına göre ASR sisteminiz hemen ya da belirli bir süre içinde tamir edilebilir.