Antifriz, motorun soğutma sisteminde kullanılır ve donmayı önler. Suyla karıştırılarak kullanılan bu madde, motorun kışın donmasını ve yazın aşırı ısınmasını engeller. Etilen glikol ya da propilen glikol bazlı kimyasallardan üretilir. Her iki tür de, suyun donma noktasını düşürürken kaynama noktasını yükseltir. Böylece motor sıcaklığı, ideal seviyede kalır ve aşırı sıcaklık değişimleri nedeniyle oluşabilecek hasarların önüne geçilir. 

Antifriz, bu sıcaklığın düzenli olarak dışarı atılmasını sağlayarak motorun aşırı ısınmasını engeller. Metal yüzeylerde, pas ve korozyon oluşumunu önleyerek soğutma sisteminin ömrünü uzatır. Farklı sıcaklık aralıklarında stabil kalabilir. Su tek başına kullanıldığında sıfır derecenin altında donar ve motor bloğuna zarar verir. Ancak karışım hâlinde -30 hatta -40 dereceye kadar donmadan görevini sürdürebilir. 

Antifriz Ne İşe Yarar? 

Araç motorunun, düşük ve yüksek sıcaklıklarda ideal çalışma koşullarını korumasını sağlar. Motorun ısısını dengeler, aşırı ısınmayı ve donmayı engeller. Bu sayede motor, mevsim koşullarına bağlı olmaksızın sabit bir sıcaklıkta çalışır. Motor bloğu, radyatör, su pompası ve hortumlar gibi parçalarda korozyonu önleyerek sistemin daha uzun ömürlü olmasını sağlar. 

Soğutma sisteminde dolaşan antifriz, ısıyı motordan radyatöre taşır. Burada sıcaklık düşer ve sıvı yeniden motor içine gönderilerek döngü devam eder. Bu işlem, motorun performansını doğrudan etkiler. Sıcaklık ne kadar dengeli olursa yanma verimi ve yakıt ekonomisi de o kadar artar. Metal yüzeylerde koruyucu bir tabaka da oluşturur. Suyun ve kimyasal bileşiklerin neden olabileceği paslanma riskini en aza indirir. Alüminyum ve çelik malzemelerin kullanıldığı modern motorlarda, bu koruma çok önemlidir.

Antifriz Neden Kullanılır?

Antifriz, araç motorlarının verimli ve güvenli bir şekilde çalışabilmesi için kullanılan en önemli sıvılardan biridir. Kullanılma nedenleri, yalnızca sıcaklık kontrolüyle sınırlı değildir. Türkiye gibi iklim çeşitliliği yüksek ülkelerde dört mevsim boyunca önem taşır. Antifrizin kullanım nedenlerine dair bazı detaylar şu şekildedir:

● Suyun, donma noktasını düşürerek motor sıvısının akışkan kalmasını sağlar. Kış aylarında motor bloğunun çatlamasını önler.

● Suyun, kaynama noktasını yükselttiği için sıcak havalarda motorun hararet yapmasını engeller.

● Soğutma sisteminde dolaşan sıvı, metal yüzeylerde pas oluşmasına neden olabilir. Antifriz, içeriğindeki katkı maddeleri sayesinde korozyonu önler.

● Suyun, ısı iletkenliğini dengeler ve motorun içindeki sıcaklık daha verimli bir şekilde radyatöre taşınır.

● Motor ideal sıcaklıkta çalıştığında yanma, daha verimli olur ve yakıt tüketimini düşürür.

● Sade su zamanla kireçlenmeye neden olurken, antifrizli karışımlar bu sorunu önler.

Motorun içindeki sıcaklık, sürekli değişir. Sıcaklık değişimleri soğuk havalarda donma, sıcak havalarda ise aşırı ısınma riskini beraberinde getirir. Antifriz, korozyonu engelleyerek motorun metal parçalarını korur.

Antifriz Nereye Konur?

Antifriz, aracın motor soğutma sisteminde yer alan radyatör içerisine veya genleşme kabına konur. Motoru çevreleyen soğutma kanallarında dolaşan suyun bulunduğu sisteme eklenir. Motorun sıcaklığını dengelemek için doğru yere, doğru oranda konulması büyük önem taşır. Bir aracın soğutma sistemi genellikle motor bloğu, radyatör, su pompası ve genleşme kabından oluşur. Antifriz, bu sistemde suyla karışarak dolaşır ve ısı transferini sağlar. Ekleme yapılacağı zaman motorun soğumuş olması gerekir. Aksi hâlde sıcak sistemde kapağın açılması ciddi yaralanmalara neden olabilir. 

Motor tamamen soğuduktan sonra, aracın kaputu açılır ve genleşme kabı kapağı dikkatlice çıkarılır. Burada, genellikle MIN ve MAX seviyeleri bulunur. Sıvı karışım bu seviyeler arasında kalacak şekilde doldurulur. Bazı araçlarda, direkt olarak radyatör kapağından da eklenebilir. Yanlış bölgeye veya fazla miktarda ekleme yapmak, sistemde basınç artışına ve contaların zarar görmesine neden olabilir. 

Antifriz Ne Zaman Değiştirilmeli?

Bu sıvı, zamanla kimyasal yapısını kaybeder ve belirli aralıklarla değiştirilmesi gerekir. Türkiye’deki iklim koşulları dikkate alındığında yılda bir kez veya her 40.000–50.000 kilometrede bir yenilenmelidir. Ancak aracın kullanım sıklığı, motor tipi ve ürün markası bu süreyi etkileyebilir. Kullanım ömrü dolduğunda koruyucu özellikleri azalır. Sıvı artık donmayı veya kaynamayı önleyemez hâle gelir ve soğutma sistemindeki metal parçalar paslanmaya başlar. Eski sıvı zamanla çamurlaşarak soğutma kanallarını tıkar ve motorun yeterince soğuyamamasına neden olur. 

Değişim zamanını anlamak için bazı belirtiler takip edilebilir. Sıvının rengi, ilk günkü parlaklığını kaybedip kahverengiye dönmüşse bozulduğunu gösterir. Ayrıca genleşme kabı içinde tortu birikmesi, paslı su görünümü veya motor sıcaklığının normalden fazla yükselmesi de değişim zamanı geldiğinin işaretleridir. Değişim yapılırken sistemin tamamen boşaltılması ve ardından yeni sıvının doğru oranla karıştırılarak doldurulması gerekir. 

Antifriz Kaç Derecede Donar?

Su tek başına, 0°C’de donar ancak karışım hâline getirildiğinde bu sıcaklık önemli ölçüde düşer. Antifrizin donma noktası, kullanılan türüne ve karışım oranına bağlı olarak değişir. Doğru oranda suyla karıştırıldığında donma noktası -37°C’ye kadar düşebilir. Bu özellik, özellikle kış aylarında aracın motorunu soğuktan korumak için büyük önem taşır. 

Donma derecesi, içinde bulunan etilen glikol veya propilen glikol gibi kimyasal bileşenlerle belirlenir. Bu maddeler, suyun kristalleşme yapısını değiştirerek donma sıcaklığını aşağı çeker. En ideal karışım oranı %50 – %50 şeklindedir. Bu oran, donma ve kaynama noktası açısından optimum dengeyi sağlar. İklim koşulları da, donma derecesini etkiler. Çok soğuk bölgelerde oran artırılarak koruma seviyesi yükseltilir. 

Antifriz Renkleri Ne Anlama Gelir?

Farklı renkler, ürünlerin kimyasal yapıları ve kullanım ömürleri hakkında bilgi veren önemli bir göstergedir. Her renk, sıvıda kullanılan katkı maddelerini ve koruma teknolojisini temsil eder. Mavi antifriz, silikat içerdiği için motorun metal yüzeylerini korozyona karşı korur. Yeşil antifriz de, maviyle benzer şekilde inorganik katkı içerir fakat farklı üreticilerde bileşimleri değişiklik gösterebilir. Özellikle dökme demir motor blokları olan araçlarda etkili koruma sağlar. Renk açısından maviyle karıştırılmamalı ve karışım yapılmamalıdır çünkü kimyasal tepkimeye girerek etkinliğini kaybedebilir. 

Kırmızı antifriz, organik asit teknolojisine (OAT) sahip modern bir formüldür. Yeni nesil araçlarda kullanılır ve uzun ömürlüdür. Sarı antifriz ise, genellikle hibrit teknolojili (HOAT) ürünlerdir. Hem organik hem inorganik katkıların birleşimiyle üretilir ve geniş araç yelpazesinde kullanılabilir. Üretici tavsiyelerine uygun renk seçmek, motorun verimli ve güvenli şekilde çalışması için oldukça önemlidir.

Antifriz Renkleri Karışırsa Ne Olur?

Antifriz renkleri, yalnızca görünüm farklılığı değildir. Kimyasal bileşen farkını da ifade eder. Farklı renklerde olan ürünler, belirli bir katkı teknolojisine sahiptir ve bu katkılar birbiriyle uyumlu değildir. Bu durumda, öncelikle kimyasal tepkime oluşur. Bu tepkime sonucunda sıvının koruyucu özellikleri azalır veya tamamen ortadan kalkabilir. 

Karışım, motorun içinde çamurumsu bir tortu oluşturur. Bu tortular; radyatör, termostat ve su kanallarında tıkanıklığa yol açar. Soğutma sıvısının akışı bozulur ve motor aşırı ısınma riskiyle karşılaşır. Yanlış antifriz karışımı yapıldığı fark edilirse sistemin tamamen boşaltılması ve saf suyla yıkanması gerekir. Ardından, aracın üreticisinin önerdiği tür ve renkte sıvı uygun oranda eklenmelidir.