Türkiye’de Üretilen Araçlar

Türkiye, otomotiv sektöründe dünya çapında önemli üretim merkezlerinden biri olarak bilinir. Ülke genelinde farklı markaların üretim tesislerinin bulunması da ülkemizin bu imajına önemli bir katkı sağlar. Otomotiv sanayinin gelişimi, istihdam yaratması ve ihracata sağladığı katkı sayesinde Türkiye, birçok uluslararası firmanın yatırım yaptığı stratejik bir bölge hâline gelmiştir. Türkiye’de üretilen araçlar iç pazarda yoğun talep gördüğü gibi aynı zamanda başta Avrupa’ya ve tüm dünyaya ihraç edilmektedir.

Türkiye’de farklı dönemlerde çeşitli yerli otomobil projeleri gündeme gelmiştir. Son yıllarda Türkiye, kendi markasını yaratmak ve iç pazarda ulusal bir otomobile sahip olmak amacıyla önemli adımlar atmıştır.

Bu girişimlerin en güncel örneklerinden biri Togg olarak bilinir. Resmî olarak 2018 yılında kurulan ve  “Türkiye’nin Otomobili” olarak lanse edilen Togg farklı segmentlerde elektrikli araç üretmeyi hedefleyerek özellikle elektrikli otomobil teknolojilerinin geliştirilmesinde ülkeye önemli bir deneyim ve bilgi birikimi kazandırmayı amaçlar.

Hafif ticari araç ve otobüs üretiminde yerli markaların varlığı da dikkat çekicidir. Karsan, BMC ve Otokar gibi markalar hem yurt içi hem yurt dışı pazarlar için araç üretmektedir. Bu markalar genellikle kamu taşımacılığı ve lojistik sektörlerinde faaliyet gösteren ticari araç segmentinde öne çıkar.

Türkiye’de üretilen araçlar arasında tarihe geçen model, 1961 yılında üretimi gerçekleştirilen “Devrim” adlı prototiptir. Eskişehir Demiryolu Fabrikası’nda (bugünkü TÜLOMSAŞ) üretilen Devrim, Türk mühendis ve işçilerin emeğiyle ortaya çıkmıştır. Dönemin koşullarında oldukça önemli bir girişim olan bu proje, kısa sürede tamamlanması ve tamamının yerli imkânlarla yapılması açısından dikkat çekicidir. Devrim Türkiye’de üretilen araçlar listesinde yer alsa da bu aracın seri üretimine geçilememiştir ve sadece birkaç prototiple sınırlı kalmıştır.

Devrim’in ardından, Türkiye’nin kendi otomobil markasını yaratma hedefi bir süre rafa kalkmış gibi görünse de yerli otomobil konusundaki girişimler zaman zaman gündeme gelmiştir. Anadol, 1966’da seri üretime geçen ilk seri üretim Türk otomobili markasıdır. Fiberglas gövdesi ile dönemin şartlarında yenilikçi bir yapı sunan Anadol, uzun yıllar yollarda kendine yer bulmuştur. Anadol Türkiye’de otomotiv sanayinin temellerini atan marka olarak öne çıkarken Türkiye’de üretilen araçlar arasında da özel bir yere sahiptir.

Günümüzde Türkiye'de üretilen araçlar; otomobil, hafif ticari ve ağır ticari olmak üzere farklı segmentlerde yer alır. Dünyanın önde gelen birçok markası, ülkenin çeşitli bölgelerinde kurdukları fabrikalarda üretim yapar. Türkiye'de üretilen araçlar çoğunlukla iç pazarda satılsa da ihracata da önemli katkı sağlamaktadır.

Türkiye’de uzun yıllardır üretim yapan markaları bazıları doğrudan kendi tesislerinde, bazıları ise ortak girişimler yoluyla üretim gerçekleştirir. İşte Türkiye'de üretilen araba markaları arasında öne çıkan bazı üreticiler ve ürettikleri modeller.

Tofaş (Türk Otomobil Fabrikası A.Ş.), Fiat ortaklığı ile Bursa’da faaliyet göstermektedir. Şirket, Türkiye otomotiv sanayisinin köklü kuruluşlarından biridir. Türkiye'de üretilen araçlar arasında çok popüler olan Fiat modelleri, iç pazarda geniş kullanıcı kitlesi tarafından tercih edilir.

● Tofaş fabrikasında, Fiat Egea (Hatchback, Sedan ve Station Wagon versiyonları) üretilir.

● Ayrıca hafif ticari araç segmentinde Fiat Doblo üretimi de Bursa tesislerinde devam etmektedir.

Bu modeller, Türkiye'de üretilen araçlar arasında önemli bir paya sahiptir. Bursa’daki üretim hattı, yüksek ihracat kapasitesiyle de dikkat çeker. Türkiye'de üretilen araçlar Fiat Chrysler Automobiles (Stellantis) çatısı altında farklı ülkelere de gönderilmektedir.

Oyak Renault, Renault markasının Türkiye’deki üretim tesisidir. Bursa’da konumlanan bu fabrika, yüksek kapasitesiyle öne çıkar. Uzun yıllardır faaliyet gösteren tesis, Türkiye’deki en büyük otomobil üretim merkezlerinden biridir.

● Renault Clio ve Clio HB (Hibrit versiyonlar da dâhil olmak üzere) bu fabrikada üretilir.

● Ayrıca Megane Sedan ve Renault Duster modelleri de Oyak Renault tesislerinde imal edilir.

Bu modeller, Türkiye'de üretilen otomobiller içerisinde önemli bir yere sahiptir. Oyak Renault fabrikası, Türkiye’nin binek otomobil üretim kapasitesinde önemli bir paya sahip olmasıyla bilinir.

Ford Otosan, Ford Motor Company ile Koç Holding’in ortaklığı sonucu kurulmuş bir şirkettir. Kocaeli (Gölcük) ve Eskişehir’deki fabrikalarında üretim faaliyetlerini sürdürmektedir. Hafif ticari ve ticari araç üretimi konusunda uzmanlaşmanın yanı sıra bazı binek araç parçalarının üretimini de üstlenir.

● Kocaeli fabrikasında üretilen Ford Transit ve Ford Custom modelleri, markanın Türkiye'de üretilen araçları arasındadır.

● Eskişehir İnönü fabrikası ise daha çok kamyon ve motor üretimine odaklanılmaktadır.

Bu hafif ticari modeller, Türkiye'de üretilen arabalar arasında sıkça tercih edilir. Hem iç pazardaki talebi karşılar hem de uluslararası pazara ihraç edilmektedir.

Toyota, Sakarya’da kurulu fabrikasında önemli üretim faaliyetleri yürütür. Japon otomobil devi Türkiye’de faaliyet göstermeye başladığı dönemden bu yana özellikle Corolla modelinin üretimiyle tanınır.

● Markanın Türkiye'de üretilen araçları olan Toyota Corolla ve Corolla Hybrid modelleri bu tesiste üretilmektedir.

● C-HR (hibrit versiyon dahil) üretimi de yine Sakarya fabrikasında gerçekleşir.

Türkiye’de üretilen Toyota modelleri, hem iç pazarda hem de dünya genelinde popülerdir. Türkiye'de üretilen otomobil markaları arasında Toyota’nın yeri oldukça sağlamdır.

Hyundai, Kocaeli’de üretim yapmaktadır. 1997’de kurulan Hyundai Assan fabrikası, Güney Kore dışındaki ilk Hyundai tesislerinden biri olma özelliğine sahiptir.

● Hyundai i10, i20 i20 N ve Bayon markanın Türkiye’de üretilen araçları olarak bilinir.

● Türkiye’de üretilen araçlar Avrupa ve Orta Doğu pazarlarına ihraç edilmektedir.

Hyundai Assan son yıllarda üretim kapasitesini ve model çeşitliliğini artırmayı hedefleyen yatırımlarıyla dikkat çekmektedir. Türkiye'de üretilen araba modelleri arasında i10 ve i20, şehir içi kullanımda kompakt ve ekonomik seçenekler olarak ön plana çıkar.

Togg, Türkiye’nin elektrikli otomobil üretim hedefleri doğrultusunda kurulmuş bir girişimdir. Gemlik’teki modern tesislerinde üretime başlayan Togg, farklı segmentlerde elektrikli modeller sunmayı hedeflemektedir. Proje ülkenin otomotiv ekosistemine yeni bir soluk getirme potansiyeline sahiptir.

● SUV segmentinde üretilen ilk model, Togg T10X günümüzde Türkiye’de en çok satılan elektrikli otomobil modelleri arasında yer almaktadır.

Togg, yüksek teknolojili ve yazılım odaklı bir yaklaşım benimseyerek yerli otomobil projelerinde önemli bir yer edinmiştir. Böylece Türkiye, küresel elektrikli otomobil rekabetine yerli bir marka ile dahil olma şansını yakalamıştır.

Türkiye’de üretilen araçlar arasında ticari ve toplu taşıma segmenti de geniş bir yelpazeye sahiptir. Bu alanda Karsan, BMC ve Otokar gibi yerli markalar öne çıkar.

● Karsan, kent içi toplu taşıma için otobüs ve minibüs segmentinde üretim yapar.

● BMC, kamyon, otobüs ve zırhlı araç üretiminde uzmandır.

● Otokar, hem ticari araçlar hem de savunma sanayiye yönelik özel tasarımlar gerçekleştirir.

● Mercedes, Actros modeli tırlarının tamamını Türkiye’de üretmektedir.

Bu markalar iç pazarın yanı sıra yurt dışı projelere de imza atar. Özellikle belediyelerin toplu taşıma ihtiyaçlarına yönelik sundukları farklı modellerle de öne çıkarlar.