Rot Balans Ayarı Nedir? Nasıl Yapılır?

15.02.2023
Paylaş:

Aracınızı güvenle kullanabilmeniz için periyodik olarak bazı bakımlar yaptırmanız gerekir. Bunun nedeni ise kat edilen yol sebebiyle bazı aksamların eskimesi, ayarının bozulması ve sıvıların tükenmesidir. Bunlardan biri de rot balans ayarıdır. Motor bakımları yapılırken rot balans ayarının da ihmal edilmemesi gerekir. Çünkü güvenli ve keyifli bir sürüş için tekerleklerin dengesi ve direksiyonla birlikte doğrusal hareket etmesi oldukça önemlidir. Lastikler uzun süre dayansa da dengelerini koruyamazlar. Sadece supap değil, dengesizlik nedeniyle düzensiz bir şekilde yıpranan kauçuğun kendisi de hassas bir noktadır. Kaldırıma çarpma veya yoldaki oyuklarda geçme gibi durumlar da dengenin zamanla bozulmasına neden olur. Lastikleri balanslarken, tüm tekerlek dahil edilir. İşlem ise tekerleğin dönüşünü simüle eden ve böylece teşhis sağlayan bir cihazla yapılır. Peki “tam olarak rot balans nedir?” Neden önemlidir ve nasıl yapılır?” gelin rot balans hakkında merak edilen tüm detaylara birlikte göz atalım.




Rot Balans Ayarı Nedir?

Rot ayarı, tüm tekerleklerin aynı hizada olması ve aralarındaki açı, seviye farkının eşit olmasıdır. Tekerleklere göre belirlenmiş seviyeler mevcuttur ve her tekerleğin bu seviyede kalması gerekir. Balans, kütlenin tekerleklerin dönme ekseni etrafında dağıtılması işlemidir. Doğru kalibrasyon, sürüş konforunu önemli ölçüde artırabilirken yanlış dengelenmiş lastikler tehlikeli durumlara neden olabilir. Rot balans ayarının bozulmasının nedenleri ise şunlardır:


Lastiklerin ve jantların orta düzeyde üretim kalitesi,


Lastiklerin ve jantların birbirine göre yanlış yerleştirilmesi,


Jant göbeği üzerinde konumlandırma ve sabitlemede hassasiyet eksikliği,


Dengesiz fren kampanaları veya diskleri,


Aşınmış lastikler,


Aşınmış amortisörler veya jantlar.



Rot Balans Ayarı Bozulursa Ne Olur?

Rot ayarı seviyeden saptığında aracınızı farklı yönlere çekebilir. Daha ileri seviyelerde ise kazalara sebebiyet verecek sarsıntılar, tepki süresinde gecikmeler yaşanabilir. Çünkü rot balans ayarı bozulmuş tekerlekler sürüşü olumsuz etkileyen faktörlerin başında gelir. En yaygın sonuçlar ise şöyle sıralanabilir:


Amortisörlerin, yatakların, direksiyon çubuklarının ve lastiklerin daha hızlı aşınması,


Aracın daha zayıf direksiyon hakimiyeti ve daha uzun fren mesafesi,


Daha az yol tutuşu,


Sürüş zorluğu.



Rot Balans Ayarı Nasıl Yapılır?

Rot balans ayarı, tekerlekleri dengelemek için ağırlık merkezini her tekerlek için eşit hale getirmektir. Bunun için mevcut kütle, tekerleğin dönme ekseni etrafında eşit olarak dağıtılır. Tekerlek balansı, görevi balans ağırlığının takılması gereken yeri belirleyen balans makinesi denilen bir araçla yapılır. Bu gelişmiş araçlar tekerlekler arasındaki açı ve uzaklığın olması gereken seviyeyi ölçer ve tekerleklerin durumunu tespit ederek rot ayarı yapar. Oldukça basit bir uygulamadır ve dengesiz tekerleklerin oluşturabileceği maliyetleri de önler.


Rot istasyonları balans ayarı yaptırmanız için ideal yerlerdir. Ancak tabii ki rot balans ayarı için herhangi bir servise ya da aracınızın servisine gidebilirsiniz.


Rot Balans Ayarı Ne Kadar Sürede Yapılır?

İdeal olarak, lastikleri yılda bir kez balans yaptırmanız gerekir. Kullanıma bağlı olarak da rot ayarı yapılabilir, çünkü aracınızı diğerlerine göre daha sık ya da seyrek kullanıyor olabilirsiniz. Lastikler, tekerleğe ilk kez takıldığında veya onarımdan sonra yeniden takıldığında her zaman balanslıdır. İlk titreşim belirtileri görüldüğünde lastiklerin balansı kontrol edilmelidir. Ayrıca direksiyon simidinin titreşimi, olağan dışı sesler veya eşit olmayan lastik aşınması nedeniyle bir dengesizlik fark ederseniz rot balans ayar zamanı gelmiş demektir. Dengeleme için kullanılan ağırlıkların janttan gevşemesi veya kötü yataklar nedeniyle de tekerleğin dengesi bozulabilir. Bu durumlarda tekerleklerin balansı da yapılmalıdır. Rot balans ayarını tekrar yaptırmanızı gerektirecek durumlar ise şunlardır:


Kaza yapmak,


Nesneyle çarpışmak veya büyük bir çukura girmek,


Çok düzensiz bir yol yüzeyinde uzun süreli sürüş,


Zorlu koşullarda (derin çamur veya kar) uzun süreli sürüş.


Aracın tüm hakimiyeti üzerinde etkisi olan rot balans ayarı aksatılmaması gereken bakımlardan biridir. Kazalara sebebiyet verebileceği gibi büyük mali kayıplar da oluşturabilir.