Elektrikli Araç Nedir? Avantajları ve Dezavantajları

22.03.2022
Paylaş:

Elektrikli araba nedir sorusu araç satın almak isteyenler tarafından merak edilen bir konudur. Elektrikli arabalar sundukları kolay kullanım ve avantajları ile oldukça popüler araç modelleri arasında yer alır. Çevre dostu bir araç olması nedeni ile bu araçlara duyulan talep her geçen gün artar. Bu nedenle birbirinden farkı markalar tarafından elektrikli araba üretimi yapılır. 


İlk elektrikli araba çalışmaları 1881’de başlamış ve günümüze kadar ulaşmıştır. Petrol kullanımına ve ihtiyacına artan talep nedeni ile alternatif olarak üretilmiş bu araçlar bugün pek çok ülkede kullanılmaya başlanmıştır. Birbirinden farklı teknolojiler ile donatılan bu araçlar kullanıcılarına üst düzey bir konfor ve güvenlik sağlar. Küresel ısınma ile mücadele konusunda büyük avantaj sunan bu araçlar farklı model seçeneklerine sahiptir. Geleceğin araçları olarak nitelendirilen elektrikli araçlar, küresel piyasa içerisinde hızlı bir yayılım eğrisi göstererek eski tip geleneksel araçlara büyük bir rakip halini alır. Pek çok işletme tarafından tercih edilen bu araçlar ile atmosferin dengesi herhangi bir şekilde zarar görmez. Depolanmış bir enerjiyi hareket haline geçirerek çalışma prensibine dayanması nedeni ile kullanıcılarına büyük kolaylık sağlar. Peki elektrikli araba nedir, detaylarına gelin biraz daha yakından bakalım. 



Elektrikli Araba Nedir? 


Elektrikli araba nedir sorusunu basit bir şekilde "elektrik enerjisinden faydalanarak çalışan araçlara verilen genel ad" şeklinde yanıtlayabiliriz. Bu araçlar petrol, mazot ya da benzin gibi yakıtlara gereksinim duymaz. Kendine has özel bir çalışma mekanizması ve prensibi bulunur. Lityum iyon başta olmak üzere birbirinden farklı pillerden faydalanarak araca ihtiyaç duyduğu elektrik enerjisi sağlanır. Motor gücü her geçen yıl daha da artırılmasına rağmen çevre dostu bir performans sergilemeye devam eder. Üretici firmalara bağlı olarak birbirinden farklı özellikler ile donatılan bu araçlar herkesin ihtiyaçlarına cevap verebilir. Bakım sıklığının az olması nedeni ile otomobil servislerinde geçirilecek olan süre büyük oranda azalır. Güç kaynağı yenilenebilir bir enerji kaynağı olduğundan dolayı kullanıcısına herhangi bir sorun yaşatmaz. Oldukça düşük bir yakıt tüketimi prensibine sahiptir. Bu sayede uzun yolculuklarda herhangi bir aksilik ile karşılaşılmaz. Elektriğin var olduğu her yerde kolaylıkla şarj edilebilir. Bu araçların yayılımı ile günümüzde pek çok benzin istasyonunda elektrikli araç şarj noktalarına da yer verilir. 


Elektrikli araba nedir sorusunun yanıtının ardından bu araçların nasıl çalıştığına göz gezdirelim. 


Elektrikli Arabalar Nasıl Çalışır? 


Elektrikli arabaların çalışma prensibi, bu araç tipinin motorunde yer alan rotorlar ile bağlantılıdır. Rotor döndükçe elektrik akımı iletilir ve elektrik akımı motor tarafından hareket enerjisine dönüştürülür.


Bu dönüşüm sonrasında ortaya çıkacak olan kinetik enerji arabanın hareket etmesi için gerekli olan enerjiyi üretir. Geleneksel model araçlara kıyasla çok daha az bir işlem ile araç çalışır hale gelir. Oldukça basit bir çalışma tekniğine sahiptir. Motor kısmı oldukça kolay bir şekilde tasarlanmış olduğundan herhangi bir kafa karışıklığına neden olmaz. Elektrik enerjisi doğru akım yöntemi ile pillere depolandığından dolayı motora enerji iletilirken kontrol ünitesi adı verilen parçadan faydalanılır. Batarya, kontrol ünitesi ve de elektrik motoru aracın en temel bileşenleri arasında yer alır. Kontrol ünitesi aracın gereksinim duyduğu oranda elektrik enerjisini yakıt olarak ilgili birime iletir. Bu nedenle araç için en önemli parçalar arasında yer alır. Gaz pedalı ile birbirine bağlantılı olarak çalışır.


Elektrikli Arabalar Nasıl Şarj Olur?

Elektrikli araçlar AC tipi alternatif akım yöntemli şarj istasyonları ya da DC tipi doğru akım yöntemli şarj istasyonları ile şarj edilebiliyor. Şarj yöntemi markadan markaya değişiklik gösterebilse de en yaygın yöntemler bunlardır.


Elektrikli arabalar oldukça kolay bir şekilde şarj edilebilir. Bu işlem için herhangi bir profesyonel yardım almaya gereksinim duyulmaz. Bu araçların depolama kısmı şarj batarya ya da pillerinden üretilir. Bu alan yeniden üretilebilir bir biçimde tasarlanır. Bu sayede sürücü sürekli olarak pil değişimi yapmak zorunda kalmaz. Elektrikli araçlar genel olarak elektrik şarj istasyonlarında şarj edilir. Bu sayede uzun süreli seyahatler esnasında yolda kalma gibi olumsuz durumlar ile karşı karşıya kalınmaz.


Her firmanın tasarlanmış olduğu araç birbirinden farklılık gösterir. Bu nedenle araç alırken sunduğu ayrıcalıklar konusunda bilgi sahibi olmak gerekir. Bazı firmalar araç pillerini evde şarj edilebilir şekilde tasarlar. Bu özelliğe sahip bir araç sahibi olanlar araçlarını evde de kolaylıkla şarj edebilir.


Elektrikli Arabaların Menzili Ne Kadar?


Elektrikli arabaların kat edebileceği mesafe araç içerisinde yer alan iyon özellikli piller ve batarya gücü ile doğru orantılıdır. Depolama gücü yüksek bir araca sahip olunması halinde çok daha uzun mesafelere kolayca seyahat edilebilir. Yolda ihtiyaç duyulan enerji takviyesi sayısı da azalır. Yol ya da hava koşulu gibi etkenler aracın menzil seviyesini büyük oranda etkiler. Bu nedenle mesafe konusunda net bir rakam vermek doğru değildir. Bu gibi olumsuz durumlar ile karşı karşıya kalınmaması için araç üreticileri birbirinden farklı fren sistemleri tasarlar. Bu sistemler aracın yakıt tüketimini dengeleyerek sürücülere kolaylık sağlar. Elektrikli araba üreticileri piyasasında 1 milyon kilometreye kadar seyahat imkanı sunan araç markaları yer alır. Bu nedenle araç alırken aracın menzili hakkında bilgi almak ve menzil mesafesini daha uzun kılacak özellikler ile donatılmış araçlar satın almak gerekir. Bu sayede yapılan seyahatler çok daha eğlenceli ve rahat bir şekilde gerçekleşir.


Elektrikli Arabaların Avantajları Nelerdir? 


Elektrikli arabalar pek çok farklı avantaja sahiptir. Bakım masrafının düşüklüğünden tutun da benzinli arabalara kıyasla çok daha çevreci bir çözüm olması gibi pek çok husus elektrikli arabaların avantajları arasında yer alır. Elektrikli araçların avantajlarını şu şekilde listelemek mümkündür:


1 - Ekolojik Bir Çözüm 


Elektrikli araçları ve standart araçları birbirinden ayıran en temel özellik; araçların çalışma prensibidir. Elektrikli araçlarda debriyaj, şanzıman ya da egzoz borusu bulunmaz. Bu tanımlamadan da anlaşılacağı üzere, elektrik enerjisini hareket enerjisine dönüştüren elektrili araç sistemleri bu dönüşüm sırasında herhangi bir atık üretmezler. Yani elektrikli arabalar egzoz gazı emisyonuna sahip değildir ve bu elektrili arabaları ekolojik bir çözüm haline getirir.


2 - Düşük Yakıt Maliyeti 


Elektrikli arabalar ile standart arabalar kıyaslandığında, ortaya çıkan yakıt maliyeti bir hayli farklıdır. Elektrik, benzin ve mazot kadar pahalı olmadığından elektrikli araçların daha düşük yakıt maliyetine sahip olduğunu söylemek mümkündür. 


3 - Konforlu Bir Sürüş 


Konfor, araç sahipleri için en önemli metriklerden biridir. Elbette konforun tanımı kişiden kişiye değişiklik gösterebilir ancak burada tanımını yaptığımız konfor “sürüş konforu”dur. Elektrikli otomobiller anlık tork üretimine sahip olduğundan ve herhangi bir şanzıman sistemine sahip olmadığından; oldukça seri bir şekilde hızlanıp yavaşlayabiliyor. Yani hızlandığınızda vites geçişlerine maruz kalmıyor, araçtan hiçbir tepki hissetmiyorsunuz. 


4 - Daha Düşük Bakım Masrafı 


İçten yanmalı motorların en büyük problemi, bu sistemin bir hayli karmaşık olması ve sorunsuz bir şekilde işleyebilmesi için pek çok ek sisteme ihtiyaç duymasıdır. Bu da içten yanmalı motorların ve dolayısıyla standart araçların bakım maliyetini bir hayli artırır. Ancak elektrikli otomobiller hareket enerjisi için gerekli gücü doğrudan bataryadan aldığından, içten yanmalı motorlar kadar kompleks sistemlere sahip değiller. Bu da elektrili otomobillerin bakım masrafının bir hayli azalmasını sağlıyor.  


Elektrikli Arabaların Dezavantajları Nelerdir? 


Bu araçların avantajları olduğu gibi az da olsa dezavantajları da bulunur. Elektrikli araç şarj süresinin uzunluğu en büyük dezavantajlar arasında gösterilir. Çünkü benzinli bir araç yaklaşık olarak 2 dakika gibi bir sürede doldurulurken elektrikli araçlarda bu süre 2 saati bulur. Bu süre araç içinde kullanılan pile göre farklılık gösterebilir. Araç kullanımı süresi boyunca zaman zaman pil değişimi yapılması gerekebilir. Bu işlem araç sürücülerine ekstra bir maliyet oluşturabilir. Elektrikli arabaların yüksek menzile sahip modelleri bulunmasına karşın düşük menzilli sahip araç seçenekleri de bulunur. Bu araçlar benzinli modellere kıyasla daha az yol katettiğinden dolayı sürücüye kimi durumlarda zaman kayıpları yaşatabilir. Bu durum sürücünün hareket kabiliyetini kısıtlar. Bazı bölgelerde şarj istasyonu bulunmayabilir. Bu gibi durumlarda araç sürücüsü yolda kalabilir. Bu gibi özellikler elektrikli araba dezavantajları arasında gösterilir. Bu nedenle araç alırken iyi bir şekilde düşünmek ve yaşanan coğrafyayı göz önünde bulundurmak gerekir.


Elektrikli Arabalar Tasarruflu mu? 


Elektrikli arabalar düşük yakıt tüketimine sahip olduğundan dolayı tasarrufludur. Benzin ya da petrol gibi yakıtlar elektriğe kıyasla daha pahalıya satışa sunulur. Bu nedenle elektrik daha uygun fiyatlıdır. Şarj edilme maliyeti diğer araç modellerine kıyasla daha düşüktür. Yüzde yetmiş beşe kadar tasarruf sağlayan elektrikli araç modellerine sahiptir. Bu araçlar sayesinde çok daha az ücret ödeyerek daha uzun mesafeler kat edilebilir. Bu yönüyle kullanıcı dostu bir araçtır. Büyük tamir masrafları gerektirmemesi nedeni ile de kullanıcı tasarruf sağlar. Çünkü bu araçlar fazla donanıma sahip değildir. İçerisinde yer alan aksam oldukça az sayıda tutularak tasarlanır. Elektrikli araçlar kendi içerisinde farklı modellere sahiptir. Tam elektrikli, hibrit, Plug-in hibrit ve hafif hibrit bu modeller arasında yer alır. Bu araç modellerinin her birinin sunduğu tasarruf oranı birbirinden farklılık gösterir. Bu nedenle yüksek tasarruflu elektrikli araç alırken bu modellerin her birini detaylı olarak incelemek ve sunduğu avantajlara dikkat etmek gerekir.


Elektrikli Araçların Ömrü Ne Kadar? 


Her araçta olduğu gibi bu araçlarda da belirli bir kullanım ömrü bulunur. Kullanım ömrünü belirleyen en önemli unsur aracın kullanım sıklığı ve nasıl kullanıldığıdır. Uzun süreli kullanılan araç zaman içerisinde çeşitli yıpranma ve arızalanmalara neden olabilir. Elektrikli araç ile yapılan seyahatlerde kullanılan yolun durumu da araç ömrünü doğrudan etkiler. Fazla engebeli ya da taşlı zeminler araç mekanizmasına zarar verebilir. Bu durum araç motor mekanizmasının zamanla deforme olmasına neden olabilir. Elektrikli araç kullanılırken dikkatli olunması ve gerekli bakımlarının düzenli olarak yapılması halinde aracın ömrü uzar. Her firma elektrikli araç üretirken birbirinden farklı malzemelerden faydalanır. Kaliteli ve güvenilir parçalar ile üretim sağlayan firma araçlarının kullanım ömrü çok daha uzundur. Kalitesiz malzeme ile ucuza maliyet sağlayan firmaların araçları ise daha az kullanım ömrüne sahiptir. Elektrikli aracın kullanım ömrünü belirleyen en önemli detay sahip olduğu pilin ömrüdür. Kimi elektrikli araç pilleri 10 kimileri ise 20 yıllık bir kullanım imkanı sunar.


Elektrikli Araç Çevreye Zararlı mı? 


Elektrikli araçlar yaşanan çevresel kirlilik ve atmosferde yer alan değişiklikler nedeni ile üretilmiş araçlardır. Bu sebeple çevreye herhangi bir şekilde zarar vermezler. Çalışma esnasında herhangi bir gazın emisyonunu yapmadığından doğaya zarar vermez. Oldukça düşük oranda bir sera gazı yayılımı sunar. Zehirli gaz solunumuna herhangi bir şekilde sebep olmaz. Sunduğu çevre dostu kullanım nedeni ile oldukça popülerdir. İçerisinde yer alan iyon piller doldurulabilir olduğundan doğaya herhangi bir şekilde atık olarak dönmez. Dönüştürülebilir malzemelerden tasarlanmış olan modelleri ile çevreye zarar vermez. Su gibi doğal kaynakların zarar görmesine neden olmaz. Bu sayede gelecek nesillere daha temiz ve sağlıklı bir dünya bırakma imkanı sunar. Petrol gibi madenlere duyulan ihtiyacı azaltarak maden alanları yaratılmasının önüne geçer. Bu sayede pek çok bitki ve ağacın zarar görmesi engellenmiş olur. İnsan sağlığına herhangi bir şeklide zarar vermez. Bu yönüyle kullanımı oldukça uygundur. Elektrikli araçların ozon tabakasının incelmesine herhangi bir etkisi bulunmaz, gönül rahatlığıyla tercih edebilirsiniz.